Búgingi kúnniń “Sherlok Xolms”ları
Jurnalistlik izertlewler menen shuǵıllanıwshı Bellingcat internet-baspasınıń jaqın arada úlken jańalıqqa aylanǵan jumısı haqqında esitken bolıwıńız múmkin. Men bul izertlewshi jurnalistlerdi búgingi kúnniń “Sherlok Xolms”ları dep táriyiplegen bolar edim, óytkeni olar mámleketlik organlar tárepinen sheshiliwi kerek bolǵan, biraq sheshilmegen yamasa “sheshilmewi zárúr bolǵan” mashqalalardı izertlep, Artur Konan Doyldıń ataqlı personajı sıyaqlı, tınbastan izlenip, juwap tabıwǵa háreket etedi.
Jáne de sonı aytıp ótiw kerek, jurnalistler ózleriniń izertlewlerinde fakt-cheking hám kóbinese ashıq derekli maǵlıwmatlardan paydalanıp keledi. Tek ǵana usı quralları járdeminde olar bir waqıtları atın esitse adam eti túrshigerlik qáwipsizlik xızmeti wákilleriniń atları, qay jerde júrgenlikleri, kimler menen telefon arqalı baylanısta bolǵanlıqları haqqındaǵı maǵlıwmatlardı toplay alǵan.
Durıs, bul jerde olardıń sál “qıysıǵıraq” joldan júriwlerine, yaǵnıy “qara bazardan” adamlardıń jeke maǵlıwmatları jaylastırılǵan bazalardı satıp alıwlarına tuwra kelgen. Bul máseleniń etikalıq jaqtan qanshelli durıslıǵı haqqında izertlewshilerdiń birinen soralǵanda, ol: “Bul másele jámiyet ushın oǵada áhmiyetli bolǵanlıǵı ushın, etikalıq principlerden azmaz sheginiwdi keshirimli dep taptıq”, — dep juwap bergen. Eger tolıq intervyudi oqıyman deytuǵınlar bar bolsa, mına silteme arqalı ótseńiz boladı.
Usı sıyaqlı izertlewshi jurnalistler bizlerge hám kerek. Rossiyada “Новая газета”, ФБК, The Insider sıyaqlı resurslarda izertlewshi jurnalistlerdiń jumısların ushıratıp turıwımızǵa boladı. Biziń jurnalistlik jámiyetimiz hám waqtı kelip bul “janrǵa” qádem bassa, jámiyet ushın júdá kóp payda keltireri anıq.